ارائه چند راه کار عملیاتی برای افزایش سطح دسترسی نابینایان وکم بینایان به اطلاعات
اطلاع رسان

 

هر فرد در طول زندگی روزمره به تهیه اطلاعات گوناگون احتیاج دارد و برای برطرف  نمودن  این  نیاز  به راه های مختلفی متوسل می شود.افراد به دلایل مختلف به اطلاعات نیاز دارند،برای مثال، آنان ممکن است جهت سرگرمی و تنویر افکار به مطالعه روزنامه ها،مجلات وکتابها مبادرت ورزند،به گشت وگذار در اینترنت بپردازند و رادیو گوش بدهند یا تلویزیون ببینند. به هرحال اطلاعات انسان را در حل مسئله و تصمیم گیری صحیح کمک می کند و بهترین اطلاعات،اطلاعاتی است که مرتبط،کامل،صحیح وجاری باشد. (مهراد و کلینی،1387)

کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی نابینایان با اهدافی چون: رفع نیازهای اطلاعاتی نابینایان و نیمه بینایان ،گسترش فرهنگ و ارتقاء علم و دانش و ایجاد امکانات و شرایط مناسب برای پرکردن اوقات فراغت آنان  بوجود می آیند.اما با وجود حجم وسیع اطلاعات قسمت اندکی ازآن در اختیار نابینایان وکم بینایان قرار گرفته و موجب شکاف اطلاعاتی میان روشندلان و افراد سالم می شود. بدین ترتیب  این گروه بهترین تفریح خود یعنی مطالعه را به دلیل عدم دسترسی به منابع اطلاعاتی از دست می دهند.

—امروزه معلولین را به علت ناتوانی جسمی یا ذهنی آنها- مطرودین جامعه نمی دانند.ارگانها و نهادهای جامعه وظیفه خود می دانند به این افرادکمک و یاری کنند وکتابخانه ها از مهمترین نهادهایی هستندکه میتوانند به این افراد خدمت نمایند. .(مرادي ،1372)

دسترسی به اطلاعات روزآمد می تواند در لحظه لحظه زندگی انسانها اثرگذار باشد،و ازطرفی نگرش بنیادین دنیای جدید بر پایه نگرش برابری انسانها استوار است.اساس توسعه این است که جامعه پذیرای اندیشه برابر شود و نهادهای اجتماعی با این اندیشه همگام شوند.

اگرمنابع موجود در کتابخانه ها متناسب با نیازها ی نابینایان وکم بینایان نباشد می توان گفت که کتابخانه در ایفای رسالت خویش ناکام مانده است.هرگز نباید تشابه نیازهای اطلاعاتی نابینایان را با افراد عادی فراموش کرد و تهیه تعدای کتب بریل و محدودی نوار و سی دی با محتوای سطحی و ابتدایی را به عنوان تهیه منابع اطلاعاتی  مخصوص نابینایان به شمار آورد.ضرورت ارائه یک برنامه دقیق ومناسب درفراهم آوری منابع مخصوص نابینایان ،زمانی مشخص می شود که کمبود امکانات و منابع با کمبود تجهیزات بهره گیری از این منابع درهم آمیخته و عدم توانایی وآموزش نابینایان در استفاده ازآنها  نیز لحاظ گردد. .(رضوي اصل ، بی تا )

در برنامه ریزی جهت تهیه منابع و تجهیزات مورد نیاز نابینایان وکم بینایان،باید در رأس  تمامی موارد،تناسب منابع وتجهیزات را با نیازهای مراجعه کنندگان در نظرگرفته ومنابع مورد نیاز وعلاقه آنها را تهیه نمود.یک نابینا علاوه بر مجموعه کتب بریل وچاپ درشت باید به منابع گویا و الکترونیکی نیز دسترسی داشته  باشد. (تعاوني، 1379)

ارائه خدمات کتابخانه ای به نابینایان و کم بینایان،یکی از پرچالش ترین وظایف کتابخانه ها وکتابداران است.از این گذشته،بیانیه ها،مقررات،وآیین نامه های بین المللی تدوین شده ازسوی سازمان های جهانی مانند:سازمان ملل متحد،یونسکو و ایفلا همواره بر حقوق برابر معلولان با سایر شهروندان و نقش محوری دولت ها درفراهم سازی امکانات کتابخانه ای  برابر تاکید می ورزند. (تعاوني، 1379)

بنابراین لازم است از ابزارها و امکانات جدید به نفع کاربران نابینا وکم بینا به گونه ای بهره گیری شودکه طیف وسیعی ازخدمات برای آنان دست یافتنی وقابل استفاده باشد.

کتابداران کار فراهم آوری مجموعه گسترده که بتواند تمام نیاز مراجعان را پاسخگو باشد ازآمال خود می دانند و رضایت آنها از فعالیت کتابخانه موقعی حاصل می گردد که مراجعه کنندگان بتوانند در محیطی امن از محصولات فکری و علمی و آموزشی که در قالب های گوناگون گردآوری شده ، استفاده کنند.

با توجه به محدود بودن بودجه کتابخانه و گستره وسیع نیازمندی نابینایان می توان با راهکارهای زیر بر سطح دسترسی نابینایان به اطلاعات اثر گذاشت . 1-  استفاده از فناوریهای نوین برای نابینایان 2- امانت بین کتابخانه ای3- دسترسی به اینترنت4- ایجاد کتابخانه گویای دیجیتال و دسترس پذیر5- همکاری و مشارکت بین سازمانها و انجمنهای مربوطه6- هدایت صنعت نشر7- معافیت قانونی حق تالیف ویژه روشندلان8- بهره گیری از تشخیص نویسه های نوری9-  بهره گیری از تجربیات کشورهای موفق در ارائه خدمات کتابخانه ای به نابینایان  10- حمایت از موسسات ، انجمنها و گروه های تولید کننده محتوای اطلاعاتی ویژه نابینایان 11- ایجاد شبکه های کامپیوتری

 



نظرات شما عزیزان:

نام :
آدرس ایمیل:
وب سایت/بلاگ :
متن پیام:
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: